Bosuitbreiding Groningen

Locatie

Provincie Groningen

Omschrijving

Het Programma Bos en Hout in Groningen geeft invulling aan de ambitie om meer bos, bomen en groen in allerlei varianten te realiseren in de provincie Groningen. Het doel is om op korte termijn (van 2020 tot 2030) te komen tot een uitbreiding van bos en houtopstanden van 750 hectare.

In samenwerking met gemeenten, terreinbeheerders, landbouw-, natuur- en milieuorganisaties is gekeken waar kansen liggen voor de aanleg van bos en houtopstanden. Dit heeft geleid tot onderstaande kansenkaart met vijf programmalijnen voor de aanleg van meer bos, bomen en groen in de provincie Groningen: bos, lijnen in het landschap, erven, vergroening bedrijventerreinen en lange termijn.

In deze brochure zijn de doelen en de eerste uitwerking van het Programma Bos en Hout weergegeven. Daarbij is gekeken naar de kansen, de (maatschappelijke) baten en de kosten van het programma. Er is gekeken welke bijdrage de programmalijnen bos, lijnen in het landschap, erven en vergroening bedrijventerreinen kunnen leveren aan de CO2-reductie, het versterken van de biodiversiteit en het verbeteren van de leefomgeving en wat de kosten daarvan zijn

Initiatiefnemer

Provincie Groningen en Stichting Probos

Jaar van realisatie

2020

Klimaatwinst

Er is in de brochure een inschatting gemaakt van de verwachte CO2-vastlegging van de aanleg van 750 hectare bos en landschappelijke beplanting tot 2030, verdeeld over de verschillende programmalijnen. Deze inschattingen staan in onderstaande tabel, waarbij voor de programmalijn bos aangegeven is hoe de CO2-vastlegging verdeeld is over drie subcategorieën.

In totaal wordt er in de eerste 10 jaar na aanplant naar schatting 2.648 ton CO2 vastgelegd per jaar. Na deze periode is de totale geschatte CO2-vastlegging in totaal 4.193 ton CO2 per jaar.

Een inschatting van de jaarlijkse CO2-vastlegging voor verschillende bostypen, toegepast bij de programmalijn bos, en voor verschillende beplantingstypen, toegepast bij de programmalijnen lijnen in het landschap, erven en vergroening van bedrijventerreinen, is te vinden in de brochure door Boosten et al. (2020), zie onderaan onder ‘Meer informatie’.

Kosten en baten

Op termijn kan de aanleg van bossen en andere landschappelijke elementen ook baten opleveren voor de terreineigenaar door bijvoorbeeld de verkoop van hout of biomassa of de verkoop van noten en fruit van boomweides en voedselbossen. Daar staan investeringskosten voor de aanleg tegenover. Onderstaande tabel toont de investeringskosten per programmalijn voor de realisatie van 750 hectare in 2030, waarbij voor de programmalijn bos aangegeven is hoe de kosten verdeeld zijn over drie subcategorieën.

De geschatte totale investeringskosten voor de aanleg van 750 hectare bos en andere lijnvormige beplanting voor 2030 zijn €19.300.000 waarvan €12.800.000 aan  grondkosten en €6.500.000 aan aanlegkosten. Per hectare zijn de geschatte investeringskosten gemiddeld €26.000.

Een inschatting van de aanlegkosten en de gemiddelde jaarlijkse beheerkosten voor verschillende bostypen, toegepast bij de programmalijn bos, en voor verschillende beplantingstypen, toegepast bij de programmalijnen lijnen in het landschap, erven en vergroening van bedrijventerreinen, is te vinden in de brochure door Boosten et al. (2020), zie onderaan onder ‘Meer informatie’.

Ervaringen

De kansenkaart in de brochure laat zien dat er op korte termijn (tot 2030) zeker ruimte is voor het te realiseren doel van de provincie Groningen van 750 hectare extra bos en houtopstanden. Daarnaast liggen er kansen voor de aanleg van nog eens 750 hectare voor de lange termijn (tot circa 2040). In de brochure is een inschatting gemaakt van de verdeling hiervan over de programmalijnen bos, lijnen in het landschap, erven en vergroening bedrijventerreinen.

Het Programma Bos en Hout is opgenomen in de provinciale Klimaatagenda en er zijn voor de uitvoering onder andere al schetssessies georganiseerd en pilots uitgevoerd. Zie hiervoor ook voorbeeldproject ‘Schetsatelier Heeresmeer’ en voorbeeldproject ‘Bosaanleg Deganed Winschoten’.

Dit voorbeeldproject is ook onderdeel van de uitvoering van het Programma Bos en Hout. Onder andere deze brochure, de pilots en de ambities van de provincie Groningen hebben geleid tot het vrijkomen van 1,4 miljoen eigen provinciale middelen in 2021 om het Programma Bos en Hout uit te voeren.

In oktober 2021 is het ‘Uitvoeringsprogramma Bos en Hout 2030’ van de provincie Groningen gepubliceerd. Hierin is uitgewerkt hoe de provincie jaar voor jaar de doelen voor meer bos, bomen en groen gaat realiseren, verdeeld over de programmalijnen bos, lijnen in het landschap, erven en vergroening bedrijventerreinen. De brochure ‘Meer bos en bomen in Groningen voor klimaat, natuur en mensen’ is als input gebruikt om dit uitvoeringsprogramma op te stellen.

Het vrijgemaakte geld voor de uitvoering van het Programma Bos en Hout wordt in eerste instantie vooral gebruikt voor de aankoop van gronden voor bos door de provincie. De inrichting en het beheer van de aanplant zal volgen in de jaren die volgen.

Meer informatie

Boosten, M., J. Kremers, L. Noorman, B. Vries, S. Teeuwen. 2020. Meer bos en bomen in Groningen voor klimaat, natuur en mensen – Kansen, (maatschappelijke) baten en kosten van het provinciaal Programma Bos en Hout. Wageningen, Stichting Probos.

Gereedschappen

Factsheets

Bekijk de factsheets over bos, bomen en natuur! Met o.a. potentieel klimaatslimme boomsoorten en hun risico op invasiviteit, klimaatslimme maatregelen en kostenindicaties voor de aanleg van nieuw bos en landschapselementen.

Boomsoortentabel

De Boomsoortentabel geeft een overzicht van boomsoorten in het Nederlandse bos en landschap. Voor elke soort worden scores gegeven voor eigenschappen die van belang zijn bij klimaatslim bos- en natuurbeheer.

Binnenkort beschikbaar – Keuzehulp boomsoortenmenging

Waar moet je allemaal aan denken voordat je kiest welke soort je wilt toevoegen aan je bos? De Keuzehulp helpt je om de juiste vragen te stellen om te komen tot een goede afweging.

Tree Doctor

In Tree Doctor worden meer dan 400 boomziekten en -plagen beschreven. Met de unieke diagnosesleutel kom je er snel achter met welke ziekte of plaag je te maken hebt.

DendroPortaal

Het DendroPortaal volgt de groei van tientallen bomen in Nederlandse bossen en biedt hiermee inzicht in hoe bomen reageren op weersextremen, zoals droogte, en hoe ze daarvan herstellen.

Boomsoortenportaal

Via het Boomsoortenportaal kunt u als bosbeheerder of -eigenaar uw positieve én negatieve ervaringen delen over nieuwe of minder bekende boomsoorten of herkomsten.

Blad_verkleind