Biomeiler
Wat houdt het in
Een biomeiler is een systeem dat de warmte gebruikt die vrijkomt bij de compostering van biomassa om water op te warmen. De methode is ontwikkeld door de Fransman Jean Pain in de jaren ’70. Momenteel worden er op verschillende locaties in Nederland biomeilers getest om te kijken of ze geschikt zijn om gebouwen op een duurzame manier mee te verwarmen.
Een biomeiler bestaat meestal uit een op een hoop gezette biomassa waar een waterslang in spiralen doorheen geleid is. Daarnaast moet water worden toegevoegd, wat bij het opbouwen van de biomeiler moet gebeuren. Dit moet tussen de 30 en 70% van het volume van de biomassa zijn, afhankelijk van het vochtgehalte van de ingebrachte biomassa. De hoop moet aan de zijkanten afgezet worden met (beton)gaas of houten latten. De onderkant moet uit een waterdichte laag bestaan en van boven moet de hoop open zijn, zodat er genoeg zuurstof bij kan komen. De microbiologische activiteit in de hoop genereert warmte, die het water dat door de slang wordt geleid opwarmt tot zo’n 45 tot 55 graden Celsius. De waterslang kan worden aangesloten op het warmtenet in een gebouw, waarna de warmte gebruikt kan worden voor het produceren van warm water en het verwarmen van de gebouwen. In de biomeiler kunnen verschillende types biomassa worden gebruikt. De meest gangbare zijn houtsnippers of gechipt snoeisel van hagen, maar er kan ook mest worden gebruikt.
Zilverberg advies heeft in opdracht van IKL recent een werkdocument gemaakt over het concept biomeiler. Dit werkdocument is hier te downloaden.
Bijdrage aan klimaatmitigatie
De bijdrage aan CO2-emissievermindering is in dit geval tweeledig. Ten eerste wordt er hernieuwbare energie gebruikt, waardoor het gebruik van fossiele energie wordt vermeden. Ten tweede blijft de koolstof in de biomassa langer vastgelegd, dan wanneer de biomassa direct verbrand zou worden. Deze vastlegging kan nog meer verlengd worden door de resterende compost van de biomeiler op te brengen op landbouwgrond. De eerste berekeningen voor de biomeiler in Voerendaal geven een opbrengst gelijk aan 55 m3 aardgas per m3 snoeisel, of 256 m3 aardgas per ton drooggewicht. Dit is gelijk aan een vermeden uitstoot van ongeveer 0,09 ton CO2-eq per m3 ingebracht (gechipt) snoeisel, oftewel 0,43 ton CO2-eq per ton drooggewicht, na aftrek van uitstoot voor inzamelen en verkleinen van snoeisel en de opbouw van de meiler.
Kosten en baten
Alleen voor de biomeiler in Voerendaal zijn berekeningen aan kosten en opbrengsten bekend. Het snoeisel werd door de eigenaren gratis geleverd. Een deel van het snoeisel werd door de eigenaren zelf gebracht en ter plekke verchipt, à €15 per m3.Ophalen en chippen kostte €43 per m3, met de aantekening dat deze kosten omlaag kunnen als het inzamelen efficiënter georganiseerd kan worden. De bouw van de biomeiler kostte €2.500 aan materiaal en €1.000 aan machines. De kosten voor de aansluiting van de biomeiler op het warmtesysteem liggen tussen de €1.800 en €7.000, afhankelijk van de uitvoering en de gebruikte materialen. Deze investering kan worden afgeschreven over meerdere biomeilers. De baten bestaan uit een besparing op de kosten voor aardgas, en aan het einde van de biomeiler kan de compost verkocht worden. Bij een gasprijs van €0,70 per m3 geeft dit een besparing van €38,50 per m3 ingebracht snoeisel. Een m3 snoeisel levert naar verwachting ongeveer 0,4 m3 compost. De prijzen van compost variëren, afhankelijk van de kwaliteit en marktomstandigheden. Bij een prijs van €35/m3 compost geeft dit een extra opbrengst van €14 per m3 ingebracht snoeisel.
Overige effecten
Hagen, houtwallen en andere landschapselementen hebben vaak achterstallig onderhoud. Het onderhoud kost geld en vaak moet voor de afvoer van snoeisel betaald worden. Een afzetmogelijkheid voor dit snoeisel maakt het onderhoud van hagen en houtwallen aantrekkelijker. Alternatief gebruik van dit snoeisel is verbranden, in het open veld of in installaties voor opwekking van energie. Bij deze verbranding komt fijnstof vrij, wat in de biomeiler niet het geval is.
Aandachtspunten en risico’s
Snoeisel wordt voor de wet gezien als ‘groenafval’. Voor de inzameling hiervan bij bijvoorbeeld particulieren is een vergunning vereist.
